آلودگی‌های زیست محیطی - آیین نامه

بند پ ماده16آیین نامه اجرایی آموزشگاههای رانندگی مصوب5/12/83هیات دولت بیان می‌دارد«هنرجویان باید در حد رفع نیاز و ضرورت ، آموزش فنی و سیله نقلیه شامل شناخت اجزاءخودرو و نحوه عمل آنها،آموزش روشهای کاهش مصرف سوخت و پیشگیری از آلودگی‌های زیست محیطی و همچنین آموزش کمکهای اولیه در ارتباط با سوانح و تصادفات رانندگی را فرا گیرد.

براین اساس سعی می‌شود در این بخش چکیده مباحث مربوطه جهت یادگیری هنرجویان آورده شود.

روشهای بهینه سازی مصرف سوخت خودرو:

الف-شناسایی عوامل افزایش دهنده مصرف سوخت خودرو و اجتناب از آن:
 *شیوۀ نادرست رانندگی و حرکت خودروها(بالارفتن دور موتور در ترافیک و یا رانندگی با سرعت زیاد با دنده‌های پائین)
*تنطیم نبودن موتور
*استفاده از تهویه مطبوع(کولر)و سایر تجهیزات جانبی برقی وگرمایشی خودرو
*تغییر سرعت ناگهانی خودرو
*پائین بودن پنجره‌های خودرو در سرعت‌های بالا
*کم بودن باد لاستیکها و لاستیک سایی
*زاویه و انحراف داشتن چرخها نسبت به یکدیگر
*اضاف نمودن وزن خودروباقرار دادن باربر روی باربند
*استفاده از روغن موتور متفرقه بجای روغن استاندارد خاص خودرو
ب- روشهای بهینه کردن رانندگی و حرکت خودروها با رویکرد کاهش مصرف سوخت
*ایجاد شرایط مناسب برای حرکت خودروها
*انتخاب زمان و مسیر مناسب برای حرکت خودروها
*رعایت قوانین و روشهای صحیح در هنگام رانندگی
*جایگزین کردن روشهای دیگر حمل و نقل بجای استفاده از خودروی شخصی
*استفاده مناسب از ترموستات
*تهویه مناسب خودرو
*باد مناسب تایرها

ایجاد شرایط مناسب برای حرکت خودرو
*حتماًسعی کنید شیشه خودرو بالا باشد تا خودرو مقاومت کمتری در مقابل هوا داشته باشد
*از کولر کمتر استفاده کنید یا سعی کنید کولر در مسیرهای سربالایی خاموش نموده و بیشتر در مسیرهای سرپائینی استفاده شود ترجیحاًاز کولر بصورت فاصله‌های زمانی کوتاه و چرخشی استفاده نمائید
*از تنظیم بودن موتور خودرو خود اطمینان حاصل نمائید.
*باد لاستیکهای خودرو خود را بطور منظم کنترل و تنظیم نمائید
*وزن خودرو خود را با تجهیزات جانبی غیر ضروری افزایش ندهید.

انتخاب زمان و مسیر مناسب برای حرکت خودرو
*اجتناب از زمانهای اوج ترافیک برای استفاده از خودرو
*همزمان کردن فعالیتهای هم مسیر
*انتخاب مسیرهایی که خودرو در زمان طی آن نیاز به وقف کمتر دارد(همانند بزرگراهها)

رعایت قوانین و روشهای صحیح در هنگام رانندگی:
*رعایت حق تقدم و اصول رانندگی صحیح همراه با احترام به حقوق دیگران
*رعایت سرعت مجاز
*رهاکردن پدال گاز از فاصله معقول از تقاطعها و چراغ قرمزها
*اجتناب از تند و کند کردن حرکت خودرو و استفاده از دنده متناسب با سرعت خودرو
*اجتناب ازترمز ناگهانی و حرکت پرگاز در هنگام حرکت
*گاز دادن متناسب با دنده انتخاب شده در زمانی که خودرو در حال حرکت است

جایگزین کردن روشهای دیگر بجای استفاده از خودرو:
*استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی
*استفاده از وسایل ارتباطی نظیر تلفن،اینترنت و...
*اگر در چند مکان نزدیک به هم کارهای مختلفی داریم ابتدا خودرو خود را در نزدیکی یکی از مکانها پارک نموده و پیاده به مکانهای موردنظر دیگر برویم

تهویه خودرو و مصرف سوخت:.
*مطلوب بودن وضعیت  هوای داخل خودرو هنگام رانندگی این امکان را برای راننده فراهم می‌کند که رانندگی آسوده تری داشته باشد و بتواند دقت بیشتری دراین امر اعمال نماید.
*باز بون پنجره خودرو در حال حرکت د رسرعت‌های بالا شدیداًدر مصرف سوخت تاثیر دارد و موجب اتلاف وافزایش مصرف سوخت و در نتیجه ایجاد هزینه خواهدشد

نقش ترموستات در کاهش مصرف سوخت:
*موتوری که در دمای عملکردی بهینه کار کند تا2در صد صرفه جویی سوخت به همراه دارد واز لحاظ مصرف سوخت از عملکرد اقتصادی تری برخوردار میباشد.   
*نگهداری روغن موتور در دمای صحیح سبب بحداقل رسیدن اصطکاک و سایش در قطعات موتور خودرو میگردد.
*فاصله بین زمان استارت موتور و رسیدن دمای آن به شرایط عملکردی معمولی باید کوتاهترین زمان ممکن باشد.در این صورت سایش موتور به علت انبساط نامتوازن فلزات مختلف و تشکیل بخارات خورنده و اسیدی در موتور به حداقل خود خواهد رسید.
*در خودروهای مدرن و امروزی،دمای جوش مایع خنک کننده باید به اندازه کافی بالا باشد تاسیستم گرمایشی داخلی خودرو با بازده مناسب کار کند

اگر تایر خودرو شما در سرعت80 کیلومتر در ساعت100درصد کارکرد داشته باشد،در سرعت130 کیلومتر در ساعت ، عمر مفید آن به اندازه 40درصد کاهش خواهد یافت ضمن آنکه در این سرعت نسبت به سرعت80 کیلومتر در ساعت،مصرف سوخت خودرو نیز به اندازه10درصد افزایش می‌یابد.

پیشگیری از آلودگیهای زیست محیطی:

تعریف محیط زیست:
محیط زیست شامل بخشهای زیر می‌باشد:

*منابع طبیعی اعم از تجدید پذیر و غیر قابل تجدید مانندهوا،آب،خاک و کلیه جانوران و گیاهان و تاثیر متقابل این عوامل بر یکدیگر
*اموال و دارایهایی که جزءمیراث فرهنگی می‌باشند.
*مناظرو چشم اندازهای ویژه

اقدام به هر عملی که موجبات آلودگی هوا را فراهم نماید ممنوع است منظور ازآلوگی هوا عبارت است از:
وجود و پخش یک یا چند آلوده کننده اعم از جامد،مایع،گاز،تشعشع پرتوزا و غیر پرتوزا در هوای آزاد به مقدار ومدتی که کیفیت آن را بطوریکه برای انسان و یا سایر موجودات زنده و یا گیاهان،آثار و ابنیه زیان آور باشد تغییر دهد.براین اساس منابع آلوده کننده هوا عبارتند از:

*وسائل نقلیه موتوری
*کارخانجات و کارگاههاو نیروگاهها
*منابع تجاری و خانگی ومنابع متفرقه

استفاده از وسایل نقلیه موتوری که بیش از حد مجاز،دود و آلوده کننده‌های دیگری وارد هوای آزاد نمایندممنوع است حد مجاز خروجی وسایل نقلیه موتوری توسط سازمان محیط زیست با همکاری وزارت صنایع تعیین و به تصویب شورایعالی حفاظت محیط زیست می‌رسد.

هر وسیله نقلیه موتوری که به کار گرفته می‌شود باید دارای گواهینامه مخصوص مبنی بر رعایت حد مجاز خروجی آلوده کننده‌های هواباشد. دارندگان وسیله نقلیه موتوری مکلفند همه ساله وسایل نقلیه خود را در مراکز مورد تائید سازمان محیط زیست که توسط شهرداری‌ها ایجاد می‌گردد تحت آزمایش و معاینه قرارداده و گواهینامه مبنی بر رعایت حد مجاز آلودگی را دریافت نمایند.

آشنایی با آلودگی ترافیک

منظور از آلودگی ترافیک خساراتی است که ترافیک وسایل نقلیه ، به خصوص در شهرها و مناطق شهری ، بر پیکر محیط زیست و موجودات زنده وارد می‌سازد.آلودگی ترافیک در چهار دسته قابل بررسی است:

*آلودگی هوا
*آلودگی شنیداری
*آلودگی دیداری
*موانع

آلودگی هوای ناشی از وسایل نقلیه موتوری،سهم زیادی از آلودگی ترافیک شهری را تشکیل می‌دهد.
ترافیک جاده ای علاوه بر ایجاد آلودگی هوا در سطح یک منطقه باعث افزایش آلوده سازی هوا در سطح جهانی می‌شود.
گرد و غباری که در سطح راه وجود دارد به خودی خود ، در بروز سرطان تاثیر زیادی ندارد ولی هنگامی که با مواد خروجی از اگزوز ترکیب می‌شود این احتمال افزایش می‌یابد.لاستیکهای یخ شکن،میزان غبار آغشته به خروجی‌های اگزوز را 5 الی 6 مرتبه افزایش می‌دهد.
منظور از آلودگی شنیداری،آلودگی ناشی از سر و صدا می‌باشد بطور کلی صدا را یک صوت ناخوشایند تلقی کرده اند.
بوق اتومبیل،صدای حرکت اتومبیل در بزرگراه،صدای هواپیما و صدای حرکت قطار نمونه‌هایی از صدای ناشی از ترافیک می‌باشند.
منظور از آلودگی دیداری عموماً یک تاثیر عینی نامطلوب ناشی از حضور وسایل نقلیه می‌باشد.اتومبیل و راه به خودی خود آلاینده دیداری محسوب نمی‌شوند ولی در شرایطی که مجموعه وسایل نقلیه و راهها ، به میزان صحنه یا منظره با معیارهای بیننده ادغام می‌شود و قضاوت وی را درقالب یک تاثیر نامطلوب شکل می‌بخشد به آن آلودگی اطلاق می‌شود.
منظور از موانع،مجموعه ای از عوامل است که بر تجربه افراد در رابطه با راهها و ترافیک تاثیر می‌گذاردو سبب نگرش آنها نسبت به راه و ترافیک به صورت مانع تلقی گردد.

امور فنی وسیله نقلیه(شناخت اجزا خودرو و نحوه عمل آنها)

با رعایت موارد زیر می‌توانید خودروخود را سالم نگهدارید:
*از رانندگی با سرعت زیاد در جاده‌های ناهموار یا دارای سنگ ریزه خودداری کنید
*بدنه خودرو را همیشه تمیز نگهدارید واز آلوده شدن به مواد روغنی،جلوگیری نمائید
*از پارک کردن خودرو در فضاهای آلوده،محیط‌های صنعتی، کارگاههای ساختمانی،زیر درختان،انبارهای دارای رطوبت و زیر نور شدید آفتاب خودداری کنید.در صورت ضرورت حتماًاز چادر خودرو استفاده نمائید.
*لکه‌های احتمالی ، رنگهای مزاحم ، قیر و ...را قبل از شستشوی خودرو، باحلالهای مناسب که به رنگ اصلی خودرو ، آسیبی وارد نمی‌کند پاک نمائید.
*نقاطی از خودرو که قابل رویت نیستند مثل زیر گلگیرها را همیشه از رسوبات تمیز کنید تا باعث پوسیدگی بدنه خودرو نشوند.
*در صورت نشت آب به صندوق عقب و قسمتهای داخلی خودرو ، آن را حتماً خشک کنید.
*تنظیم مداوم درها و راحت باز و بسته شدن آنها باعث سالم ماندن ستونهای خودرو می‌شود.
از حمل و نقل اجسام فلزی حجیم مثل کپسول گاز در صندوق عقب بدون اطمینان  از ثابت ماندن آن و همچنین از حمل سوخت اضافی در خارج از باک ، جداً خودداری نمائید.
*از حمل بارهای حجیم که مانع بسته شدن صندوق عقب خودرو می‌شوند جداًخودداری نمائید.

انجام موارد زیر برای مراعات مقررات ایمنی ضرورت دارد:
*یک دستگاه اطفاءحریق و جعبه کمکهای اولیه پزشکی را در دسترس داشته باشید.
*در هنگام استفاده از روغن ترمز،ضد یخ رنگها و حلالها، به دستورات کارخانجات سازنده جهت طریقه استفاده صحیح از آنها با ایمنی لازم توجه نمائید.
*از ابزارها بطور مناسب استفاده کرده و نگهداری و مراقبتهای لازم را در مورد آنها بعمل آورید
*قبل از شروع به کار برروی موتور روشن ، ترمز دستی را بکشید و جلوی چرخهای محرک خودرو را با موانعی مسدود نمائید.

در هنگام تعمیر و نگهداری خودرو،از انجام دادن مواردزیر باید خودداری کرد:
*موتور خودرو را در محلهایی که فاقد تهویه مناسب است به حالت در جا نگذارید زیرا،تنفس گازهای خروجی از لوله اگزوز مانند گاز منواکسید کربن برای سلامتی افراد بسیار مضر می‌باشد.
*از جیب‌های لباس کار خود بعنوان جعبه ابزار استفاده نکنید . احتمال فرورفتن ابزارهایی مانندپیچ گوشتی به بد ن در اثر وارد آمدن ضربه یا لغزیدن و افتادن برروی زمین وجود دارد.
*از استعمال دخانیات در هنگام کار درمحیطهایی که مایعات قابل اشتعال وجود دارد جداً خودداری نمائید
*از استعمال دخانیات در هنگام کار با باتری جداً خودداری نمائید زیرا درهنگام شارژ باتری گاز هیدروژن از آن متصاعد شده که در اثر بی احتیاطی می‌تواند باعث انفجار باتری گردد.
*دستهای خود را با بنزین تمیز نکنید برای این کار از صابون و مایعات پاک کننده مناسب استفاده نمائید.

هنگام بازدید از وسیله نقلیه رعایت موارد زیرر ضروری می‌باشد:
*هر روز یک بار باید سطح روغن در مخزن روغن ترمز بازدید گردد.
*هر ماه یک بار و یا پس از طی2000کیلومتر،باید کشش تسمه‌های پمپ آب،دینام،پمپ فرمان هیدرولیکی،پمپ هوا و کمپرسور دستگاه تهویه مطبوع و نیز شرایط آنها بررسی گردد.
*با وجودی که علائم خرابی در وایر شمع‌ها معمولاً قابل رویت نمی‌باشد ولی آنها را هر بار هنگام تنظیم موتور مورد بررسی دقیق قرار داده و پس از هر8000کیلومتر تعویض نمود
*همه وایر شمع‌ها باید یکجا تعویض گردند و وایرهای تعویضی بهتر است از همان جنس قبلی انتخاب شوند.
*ارتفاع سطح روغن موتور باید بطور مرتب هر هفته یک بار و یا در هر توقف برای سوختگیری بررسی گردد این کار بهتر است در هنگامی که درجه حرارت موتور در حد عادی می‌باشد انجام گیرد.
*از ریختن روغن اضافی به داخل موتور خودداری شود زیرا اینکار باعث نشت از شمع‌ها ونیز خرابی کاسه نمد می‌گردد.
*سطح آب مخزن شستشو شیشه خودرو باید هر هفته مورد بازدید قرار گیرد.
*برای استفاده مفید و موثر و نیز دوام عمر برف پاک کن و تیغه‌های آن ، باید آنها را اتمیز نگهدارید.
*توصیه می‌گردد که شیشه جلو را حداقل هر هفته یکبار با مواد پاک کننده شیشه به دقت شستشو نموده و لاستیک تیغه برف پاک کن را با پارچه مرطوب وتمیز خشک نمائید.
*فشار هوای داخلی لاستیکها باید یکبار در هفته بازدید گردد. تنظیم دقیق فشار هوای داخل لاستیکها ، تنظیم مصرف سوخت ونیز دوام عمر لاستیک را به همراه خواهد داشت.
*همزمان با تنظیم فشار ، آج لاستیک را از نظر بریدگی،سائیدگی و سایر صدمات احتمالی بررسی نمائید.
*لاستیکها را همچنین از نظر سایش غیر یکنواخت بررسی نمائید و در صورت لزوم زوایای چرخهای جلو را تنظیم نمائید.
*برای سایش یکنواخت کلیه لاستیکها باید آنها را پس از طی حدود10000کیلومتر جابجا نمود.

باتری خودرو:
*بررسی ارتفاع سطح مایع(باستثنای باتری‌هایی که نیاز به سرویس و نگهداری ندارند)حداقل یکبار در ماه و در مناطق گرمسیر با فواصل زمانی کوتاهتر از یک ماه بررسی نمائید.
*در باتری‌هایی که دارای پوسته نیمه شفاف هستند،سطح آب باتری رامیتوان از بیرون،مورد بررسی قرارداد.در سایر باتری‌ها برای این کار باید در پوش خانه‌های باتری را از روی آن باز نموده،و سطح آب باتری در هر یک از خانه‌ها باید تا ارتفاع پائین حلقه شکاف دار داخلی یا تا ارتفاع علامت بر روی پوسته باتری در نظر گرفته شود را مورد بررسی قرار داد.در صورت پائین بودن سطح مایع،فقط آب مقطر به آن اضافه نمائید.
* خانه‌های باتری کاملا جدا از یکدیگر ساخته شده اند،لذا بررسی ارتفاع سطح آب باتری در هر یک از آنها باید بطور جداگانه صورت گیرد.درهنگام برودت زیاد هوا بهتر است پس از اضافه نمودن آب مقطر به باتری،مسافت مناسبی را با خودرو طی نمائید تا بدین وسیله آب کاملا با آب باتری مخلوط شده و از انجماد آن جلوگیری شود.

مخزن روغن ترمز خودرو:
*تذکر هر روز یک بار باید سطح روغن در مخزن روغن ترمز بازدید گردد.
*خودرو را در روی یک سطح صاف پارک نمائید.
*درپوش منبع روغن ترمز را قبل از باز کردن آن تمیز کنید.بعضی از درپوش‌ها به وسیله پیچ در جای خود بسته میشوند.در بعضی از مدل‌های جدید مخزن روغن ترمز از مواد پلاستیکی ساخته شده و دارای درپوش پیچی میباشد. درپوش را باز کنید.درانجام این کار دقت نمائید باعث افتادن و یا پاره شدن لاستیک دیافراگم زیر آن نشود . از ریختن و یا تماس روغن ترمز با قسمت‌های رنگ شده بدنه خودرو نیز جلوگیری کنید،زیرا این روغن باعث خوردگی رنگ میشود.
*ارتفاع سطح روغن ترمز در سیلندر اصلی باید در حدود6میلی متر پائین تر از لبه بالای آن باشد.
*در صورت نیاز به افزودن روغن،فقط از روغن ترمزهای مرغوب استفاده نمایید.روغن ترمز باید تازه باشد.زیرا روغن ترمز فاسد و کهنه باعث خوردگی و تخریب سیستم مدارترمز میگردد.
*اطمینان از صحت قرار گرفتن درپوش سیلند ترمز و لاستیک دیافراگم ، در محل مناسب خود،در صورت پائین رفتن ارتفاع سطح روغن در سیلندر ترمز ، باید سیستم ترمز را از نظر نشتی مورد بررسی قرار داد . لازم به ذکر است که پائین رفتن سطح روغن در سیلندر ترمز در نتیجه سائیده شدن تدریجی لنت‌های ترمز میباشد . نزول سطح روغن به مقدار 3 میلی متر پس از طی حدود1700کیلومتر قابل پیش بینی میباشد

روغن ترمز میتواند رطوبت هوا راجذب نماید.در اثر این کار میزان کیفیت و کارآیی آن کاهش یافته وباعث زنگ زدگی سیلند ترمز در مدار داخلی سیستم ترمز میگردد.برای جلوگیری از این کار ، درپوش سیلندر اصلی ترمز را بلافاصله پس از بررسی‌های لازم در جای خود قرار دهید.

میزان کشش تسمه‌های خودرو(تنظیم تسمه):
*هر ماه یک بار و یا پس از طی2000کیلومتر ، باید کشش تسمه‌های پمپ آب،دینام(مولد برق خودرو)،پمپ فرمان هیدرولیکی،پمپ هوا و کمپرسور دستگاه تهویه مطبوع و نیز شرایط آنها بررسی نمود.در صورت سایش و یا نخ نما شدن،حتما آنها را تعویض نمائید.
*کشش تسمه به وسیله ابزار مخصوص که به همین منظور در نظر گرفته شده بررسی میگردد . در صورت مهیا نبودن چنین ابزاری،این کار را میتوان با فشار دادن انگشت شست در نقطه ای از وسط تسمه در بین دو چرخ گرداننده تسمه انجام داد. در صورتی که طول تسمه در بین دو فول کمتر از30سانتی متر باشد مقدار خلاصی آن باید بین  3تا  6میلی متر و طویل تر از  30سانتی متر ، بین 3 تا 10 میلی متر باشد.

آموزش تئوری تصادف راهنمایی رانندگی

تصادف حاصل سهل انگاری ، غفلت و قصور از طرف استفاده کنندگان از راه است.عدم رعایت علائم سطح راه‌ها  و همچنین نداشتن مهارت لازم جهت رانندگی ممکن است حوادثی به وجودآوردکه انسان قادر به جبران آن نباشد.
سعی کنید همیشه از مقررات پیروی نمائید.علائم راهنمایی و رانندگی برای استفاده صحیح شما از راه‌ها و معابر بوده و راهنمایان مطمئنی هستند.

 

ماده26-آیین نامه راهنمایی و رانندگی
هرکس بخواهد با هر نوع وسیله نقلیه موتوری زمینی رانندگی نماید باید گواهی نامه متناسب رانندگی با آن وسیله نقلیه را دارا باشد با متخلفین برابر مقررات کیفری رفتار می‌شود.
ماده1قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی و انواع یدک و تریلر متصل به وسایل مزبور و قطارهای راه آهن اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند،مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که دراثر حوادث  وسائل نقلیه مزبور و یا محصولات آنها به اشخاص ثالث وارد شود و مکلفند مسئولیت خود را از این جهت نزد شرکت سهامی بیمه ایران و یا یکی از موسسات بیمه داخلی که اکثریت سهام آنها متعلق به اتباع ایرانی و صلاحیت آنها به پیشنهاد وزارت دارایی و اقتصاد مورد تایید دولت باشد،بیمه نمایند.

 

ماده43آیین نامه راهنمایی ورانندگی
رانندگی با وسیله نقلیه ای که برگ معاینه فنی معتبر نداشته باشد ممنوع است.
دارندگان وسایل نقلیه مکلفند وسایل نقلیه خویش را برای انجام معاینه فنی در مراکز فنی مجاز تعیین شده حاضر وپیش از احراز شرایط لازم برگ یا برچسب معاینه دریافت نمایند.
این گواهی که مدت اعتبار آن و مشخصات وسیله نقلیه درآن درج می‌شود باید بر سطح درونی قسمت بالای سمت راست شیشه جلو و یا بر روی پلاک وسیله نقلیه بر حسب اعلام مراجع مربوط نصب یا قرار داده شود بنحوی که برای کنترل ماموران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه قابل دیدن باشد.

تبصره:در طول مدتی که برچسب یا برگ معاینه فنی اعتبار دارد در صورت بروز نقص فنی،مالک موظف است برای رفع نقص اقدام نماید

 

ماده44آیین نامه راهنمایی و رانندگی
معاینه وآزمایش فنی وسایل نقلیه اعم است از تشخیص اصالت،سلامت زیست محیطی،فنی،تجهیزاتی و ایمنی وسایل نقلیه.

 

ماده87-آیین نامه راهنمائی و رانندگی
راننده هر وسیله نقلیه ای که مرتکب تصادف منجر به جرح یا فوت گردد،موظف است بلافاصله وسیله نقلیه را در محل تصادف متوقف ساخته و با نصب علائم ایمنی هشدار دهنده برابر ماده71رانندگان وسایل نقلیه دیگر را از وقوع حادثه آگاه سازد وتا هنگامی که تشریفات مربوط به رسیدگی از سوی راهنمایی و رانندگی وپلیس راه پایان نیافته از تغییر وضع وسیله نقلیه  یا صحنه تصادف خودداری نموده و بلافاصله اقدام به انتقال مجروحان به مراکز درمانی نماید.

تبصره:در تصادفات منجر به جرح در صورتی که وسیله نقلیه دیگری برای انتقال فوری مجروح به مرکز درمانی وجود نداشته باشد راننده وسیله نقلیه در تصادف می‌تواند با علامتگذاری محل قرار گرفتنن چرخها در سطح راه اقدام به حمل مجروحان با وسیله نقلیه خود نماید.

 

ماده71-آیین نامه راهنمائی و رانندگی
کلیه وسایل نقلیه شبها هنگام حرکت در جاده‌ها باید سه چراغ یا سه مشعل الکتریکی با نور قرمز با دو مثلث شبرنگ ایمنی که در شرایط جوی معمولی از فاصله150متری قابل دیدن باشند همراه داشته باشند تا هنگام ضرورت بر حسب مورد از آنها استفاده نمایند.

 

 قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی

ماده واحده-هرکس شخص یا اشخاصی را در معرض خطر جانی مشاهده کند و بتواند با اقدام فوری خود یا کمک طلبیدن از دیگران یا اعلام فوری به مراجع یا مقامات صلاحیت دار از وقوع خطر یا تشدید نتیجه آن جلوگیری کند بدون اینکه با این اقدام خطری متوجه خود او یا دیگران شود و با وجود استمداد یا دلالت اوضاع و احوال بر ضرورت کمک،از اقدام به این امر خودداری نماید به حبس جنحه ای تا یک سال و یا جزای نقدی تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد.

 

چراغ خطر هشدار دهنده یا فلاشر(جفت راهنما)

این چراغ برای اطلاع دادن به سایرین در هنگام مواجه با خطرات به کار می رود.زمانی که اتومبیل دچار نقص فنی شده و یا بخواهید اتومبیل های پشت سر را از خطری که در جلوی روی شما قرار دارد مطلع نمایید از چراغ هشدار دهنده (فلاشر و چهار چراغ) استفاده می کنیم

آموزش مقررات راه و آزاد راه

1-مقررات آزاد راهها

رانندگی درراههای داخل شهر و خارج از آن دارای مقررات و اصولی است که یک راننده بایستی نسبت به آنها آگاهی کامل داشته باشد.محدودیتهای حرکت و سرعت در جاده‌ها بوسیله علائم و تابلوها تعیین گردیده و رانندگان موظف به تبعیت از آنها هستند.راههای برون شهری به آزاد راه،بزرگراه و جاده‌ها اطلاق می‌شود که هریک از آنها ویژگیهای مربوط به خود را دارند.

آزادراهها معمولا دارای چند خط رفت و برگشت هستند که بوسیله گاردریل و یا موانع دیگر از هم جدا می‌شوند،ورود به آن معمولا توسط یک مسیر(رمپ)و یک راست گرد(لوپ)و یک خط کاهش سرعت و یا افزایش سرعت انجام می‌پذیرد.مسیر ورودی به شما این فرصت را می‌دهد که به مسیر و محور دلخواه خود بروید و خط افزایش سرعت به شما این فرصت را می‌دهد تا با سرعت مناسب همراه جریان ترافیک قرار گیرید.آزادراهها معمولاًٌفاقد تقاطع همسطح بوده و برای گذشتن از عرض آنها از تقاطع‌های غیر هم سطح  ویا زیرگذرها استفاده می‌شود.به لحاظ ایمنی بیشتر رانندگان،معمولا با ایجاد موانع از ورود اشخاص،حیوانات و....به آزادراهها جلوگیری بعمل می‌آید.
در معابر برون شهری معمولاًعبور و مرور کم حجم و با سرعت بالا است.راننده باید همواره از آمادگی و هوشیاری خوبی جهت هدایت و کنترل اتومبیل بر خوردار باشد.حوادث راپیش بینی و آمادگی برخودر با آن را داشته باشد.

 

ماده155 آیین نامه راهنمایی و رانندگی
به عقب راندن وسیله نقلیه در آزاد راه‌ها و بزرگراه‌ها و ورودی و خروجی آنها ممنوع می‌باشد.
در راه‌های دیگر به هنگام ضرورت،با احتیاط کامل برای پرهیز از وقوع هر گونه حادثه و بسته شدن راه عبور وسایل دیگر مجاز است.

 

ماده163-آیین نامه راهنمایی و رانندگی
ایستاده یا توقف وسایل نقلیه در محلهای زیر ممنوع است:
1-پیاده رووگذرگاه پیاده 2-مقابل ورودی خیابانها و جاده‌ها و کوچه‌ها یا ورودی و خروجی اتومبیل روی ساختمانها 3-داخل تقاطع 4-در فاصله15متری میدان یا تقاطع یا سه راهها یا تقاطع راه آهن 5-در فاصله پانزده متری شیرهای آب منصوب در راهها 6-در فاصله 15متری  اطراف چراغ‌های راهنمایی و رانندگی و یا محل‌هایی که توقف وسائل نقلیه مانع دید علائم راهنمایی و رانندگی بشود  7-از ابتداتا انتهای پیچها 8-در فاصله15ورودای یا خروجی مراکز آتش نشانی،پلیس،بیمارستانها و فوریت‌های پزشکی 9-کنار وسائل نقلیه ای که خود متوقف می‌باشند(توقف دوبله) 10-روی پلها و درون تونلها و معابر در ارتفاع . 11-در خیابانهائیکه پیاده روی آنها قابل عبور نبوده وپیادگان مجبورند از بخشی از سواره روعبور کنند.12-در ایستگاههای وسایل نقلیه همگانی و حریم آنها که با علائم راهنمائی مشخص است. 13-در محلهائیکه علئم راهنمایی و رانندگی مانند تابلوهای توقف ممنوع و یا ایستادن ممنوع و یا خط کشی‌های شطرنجی در سطح تقاطع یا معابر نیز دلالت بر ممنوعیت توقف نماید. 14-در هر نقطه از معابر بمنظور تعمیر، شستشو و تعویض روغن و نیز در طول مسیرهای ویژه اتوبوس و دوچرخه و هنچنین در طول مسیر و خط‌های عبور آزاد راه‌ها. 15-در جاهائیکه دستگاه توقف سنج(پار کومتر)نصب شده و یا توقف با کارت پارک یا انواع دیگر تجهیزات توقف سنج با علائم مشخص کننده،مجاز می‌باشد.به علت پرداخت نکردن هزینه توقف یا نداشتن کارت پارک مجاز و یا پایان زمان توقف.

تبصره:مراجع مسئول موظفند هنگام استفاده از پارکومتر،کارت پارک و مشابه آنها وهنچنین در محل‌هایی که تابلوهای ایستادن ممنوع،توقف ممنوع و حمل با جرثقیل و مانند آن نصب می‌نمایند.به وسیله تابلوی مستطیل شکلی در زیر تابلوهای یاد شده زمان‌های ممنوعیت توقف و حمل با جرثقیل را اعلان کنند.

 

مراحل خروج از آزاد راه به شرح زیر می‌باشد:
1-زمانیکه وارد خط کاهش سرعت شدید از سرعت خود بکاهید.
2-زمانیکه وارد مسیر رمپ خروجی شدید به علائم و محدودیتهای سرعت توجه کنید
3-همیشه هنگامی که پیچ یا مسیر دایره شکلی در خروجی قرار دارد مطمئن شوید که به اندازه کافی سرعت خود را کاهش داده و کنترل وسیله نقلیه در اختیار شما می‌باشد.

 

2- مقررات راهها

الف:راه‌های درون شهری و مناطق مسکونی
1-معابر شریانی درجه یک شامل آزاد راه‌ها و بزرگ راه‌ها است.
 -حداقل سرعت در آزاد راه‌ها70و حداکثر سرعت125کیلومتر در ساعت است.
 -حداکثر سرعت در بزرگراه‌ها100کیلومتر در ساعت است.

2-معابر شریانی درجه دو شامل خیابانهای شریانی اصلی و خیابان‌های شریانی فرعی و معابر محلی است.
 -حداکثر سرعت در خیابانهای شریانی اصلی60کیلومتر در ساعت است.
 -حداکثر سرعت در خیابانهای شریانی فرعی50کیلومتر در ساعت است.
 -حداکثر سرعت در معابر محلی30کیلومتر در ساعت است.

ب:راههای برون شهری

 

آزاد راهها،بزرگراه‌ها وجاده‌ها
-در آزاد راهها حداقل سرعت 70 کیلومتر در ساعت و حداکثر سرعت برای انواع سواری و وانت بارها 120 کیلومتر در ساعت و برای انواع اتوبوس،مینی بوس،تریلر،کامیونو کامیونت110 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در بزرگراهها دارای خطوط رفت و برگشت جدا از هم حداکثر میزان سرعت انواع سواری و وانت بارها 110 کیلومتر در ساعت و حداکثر میزان سرعت مجاز انواع اتوبوس،مینی بوس،کامیون و کامیونت 100 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در جاده‌های اصلی حداکثر میزان سرعت مجاز برای انواع وسایل نقلیه در روز 95 کیلومتر در ساعت و در شب 85 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در جاده‌های فرعی حداکثر میزان سرعت مجاز برای انواع وسایل نقلیه در روز 85کیلومتر در ساعت و در شب 75کیلومتر در ساعت می‌باشد.

اختلاف سرعت در راههای برون شهری نسبت به راه‌های درون شهری باعث می‌شود که تصادف در راه های برون شهری شدیدتر و ضایعات انسانی و اقتصادی آن بیشتر شود.با توجه به حجم بالای ترافیک در معابر شهری تمرکز رانندگان بایستی نسبت به سایر استفاده کنندگان از راه مستمر و همیشگی باشد.لذا توجه کافی به جلو و رعایت فاصله مناسب با وسیله نقلیه جلو به هنگام رانندگی و همچنین رعایت حق تقدم در معابر شهری به جهت پیشگیری از تصادف مهم و حائز اهمیت است.

قانون اولیه در رانندگی این است که همیشه از سمت راست برانید.مگر آنکه قصد سبقت داشته باشید.

قانون ایمنی راهها و راه آهن:

 

ماده3-وزارت راه مکلف است در هر آزاد راه حداقل و حداکثر سرعت وهمچنین انواع وسائل نقلیه ای که عبور آنها مجاز نیست با نصب علائم مشخص کند و نیز کلیه علائم مربوط به مقررات رانندگی و محلهای توقف مجاز و سایر علائم لازم را که برای پیشگیری از خطرات احتمالی تصادف لازم است در طول راه برای اطلاع رانندگان نصب کند.

 

ماده4-ورود و عبور عابرین پیاده و انواع وسائط نقلیه غیر مجاز و عبور دادن دام در آزاد راههاو همچنین توقف وسائط نقلیه در خطوط عبور،ممنوع است.

هرگاه بجهات مذکور حادثه ای واقع شود که منجر به ضرب یا جرح یا قتل یا خسارت مالی شود،راننده مجاز که وسیله نقلیه او مجاز به حرکت در آزاد راهها باشد نسبت به موارد فوق مسئولیتی نخواهد داشت.ولی در هر حال مکلف است در صورت بروز حادثه وسیله نقلیه را در شانه سمت راست متوقف نموده و مصدوم را با وسیله نقلیه خود یا وسیله دیگر بلافاصله به اولین درمانگاه یا بیمارستان برساند و مراتب را به مامورین انتظامی اطلاع دهد.

 

 -مراحل ورود به آزاد راه بشرح زیر است:
1-به علائم ومحدودیت‌های ورود و سرعت در ابتدای همه ورودی‌ها توجه و از آنها اطاعت کنید.
2-زمانیکه به خط افزایش سرعت رسیدید با سرعت جریان ترافیک هماهنگ شوید.
3-قبل از اینکه به خط افزیش سرعت برسید،به باز بودن جریان ترافیک در راه اصلی توجه کنید و از ورود ناگهاهی و توقف کامل پرهیز کنید.
4-پس از احتیاط لازم وارد خط حرکتی  سمت چپ شوید.

 

- خروج از آزاد راه
در همه محورها به علامت خروج سمت راست راه و علائم گردش توجه کنید.زمانیکه به خط خروجی نزدیک می‌شوید، در سمت راست شما خطی به نام کاهش سرعت وجود دارد.سعی کنید جهت کاهش سرعت و خروج از آزادراه خط کاهش سرعت استفاده کنید.

 

- توقف
رانندگان وسایل نقلیه در این موارد موظف اند توقف نمایند :
-برخورد با وسایل نقلیه امدادی که دستگاه آگاه سازی شنیداری و یا دیداری خود را به کار انداخته باشند.
- پیش از ورود به تقاطعی که علائم راهنمایی و رانندگی و یا مامور راهنمایی ندارد.
- پیش از رسیدن به گذرگاه عبور عابرین پیاده.
- هنگام برخورد با اتومبیل های مدارس که برای سوار و پیاده کردن دانش آموزان توقف کرده اند.
- در تقاطع های همسطح راه آهن هنگامی که علائم الکتریکی یا پرچم قرمز نزدیک شدن آن را اعلام میدارد.

رانندگان و عابرین آسیب پذیر

ماده141آیین نامه راهنمائی و رانندگی:
در گذرگاه پیاده که چراغ راهنمایی و رانندگی نداشته باشد حق تقدم عبور با پیادگان است.
 

ماده210آیین نامه راهنمایی و رانندگی:
هرکس که مسئول حرکت و هدایت حیوانات است هنگام عبور از عرض یا طول معابر در شب باید از علائم سیار مانند(فانوس ، چراغهای الکتریکی ، دستانه یاراکت شبرنگ دار)استفاده نماید . رانندگان موظفند با دیدن حرکت گله و رمه از سرعت خود کاسته و در صورت لزوم تا عبور احشام توقف نمایند.به هر حال عبور دادن حیوانات از نقاط مشخص شده و تا حد امکان دارای روشنایی ضرورت دارد.

 

ماده215-آیین نامه راهنمایی و رانندگی:
پیادگان موظفند که:
1-در محل‌هایی که پیاده رو وجود دارداز سطح سواره رو استفاده نکنند.
2-در محل‌هایی که پیاده رو وجود ندارد و یا درصورت وجود ، به دلایلی غیر قابل تردد باشد ، باید از منتهی الیه سمت چپ سواره رو و عکس جهت حرکت وسایل نقلیه عبور نمایند.
3-برای گذشتن از عرض راه تنها از گذر گاههای پیاده ، پلهای هوایی و گذرگاه‌های زیر زمینی مجاز عبور نمایند.
4-از دویدن ، پریدن و ورود ناگهانی به سطح سواره رو خودداری کرده و مراقب حرکت وسایل نقلیه باشند.
5-از حصارآزادراهها نگذرند و در بزرگراهها و خیابانها از لابلای درختان و گل بوته‌های حاشیه و میانه راه عبور نکنند.
6-در تقاطع‌ها با روشن شدن چراغ سبز مقابل خود(چراغ عابر)حرکت نمایند و هنگامی که چراغ عابر قرمز بود عبور نکنند.
7-از موانع و خط کشی خطوط ویژه ، سواره رو خیابانها و میدانها عبور نکنند.
8-در بزرگراه‌ها و خیابانهای اصلی ، از خارج از گذرگاههای تعیین شده عبور نکنند.
9-در سواره روی خیابان برای سوار شدن به وسیله نقلیه و هنچنین صحبت کردن یا خرید و فروش با راننده یا سرنشینان وسیله نقلیه توقف نکنند.

ماده98آیین نامه راهنمائی و رانندگی:
رانندگان کلیه و سایل نقلیه و اشخاص ، اعم از پیاده یا سوار بر حیوانات و یا اشخاصی که مسئول هدایت انفرادی و یا دستجمعی پیادگان و یا حیوانات در راه‌ها میباشند موظفند از علائم و مقررات مربوط تبعیت نمایند مگر اینکه ماموران راهنمایی و رانندگی وپلیس راه به دلایلی رعایت نکردن آنها را در محل ، مجاز اعلام کنند.

عابرین پیاده
در قوانین و مقررات علاوه بر رانندگان وظایفی نیز به عهده عابرین گذاشته شده است.اگر رانندگان موظف به رعایت مقررات حق تقدم در گذرگاه عابرین پیاده هستند عابرین نیز به هنگام تردد باید از محلهای تعیین شده طبق آنچه که در موارد قبل آمد عبور نمایند.توجه به این مقررات و رعایت آنها ضمن تامین ایمنی برای شما به سهولت عبور و مرور نیز کمک کرده و آرامش را برای رانندگان و عابرین به همراه خواهد داشت.محلهای مجاز عابرین عبارتنداز : گذرگاه خط کشی شده ، پل(روگذر) ، زیرگذر ، محلی که تابلوی گذرعابر پیاده دارد محلی که مجهز به چراغ عابر پیاده بوده و چراغ آن سبز باشد
از بین استفاده کنندگان از راه عابرین به جهت عکس العمل‌های غیر قابل پیشبینی شان آسیب پذیرترند . بنابراین در مناطق مسکونی و شهری همیشه با سرعت مجاز رانندگی کنید و خطرات را پیشبینی نمایید . همیشه به علائم حاشیه راه توجه داشته باشید.این علائم به منظور هشدار برای شرایط خطرناک می‌باشد و به شما کمک می‌کند که خطرات و حوادث را پیشبینی کنید.

 

استفاده کنندگان آسیب پذیر
تابلوهائی که مربوط به افراد پیاده است مختلف اند.سعی کنید معنی هر یک را بخوبی متوجه شوید تا بدین ترتیب برای شرایط خطرناک آماده واکنش باشید.از بین عابرین،افراد مسن ، ناتوان و کودکان بیش از دیگران در معرض خطرند . سالخوردگان به جهت اعمال حرکتی کند و کودکان به لحاظ بازیگوشی و عدم کنترل رفتار و افراد ناتوان به دلیل محدودیت‌های جسمی و روانی که دارند هر یک دارای رفتار و حرکتی خاص هستند.بنابراین همیشه یک راننده خوب آمادگی برخورد و روبرو شدن با آنان را باید داشته باشد.
علاوه بر عابرین پیاده ، دوچرخه و موتور سواران نیز به جهت تغییراتی که سطح جاده بر عملکرد آنان می‌گذارد و رفتار شان را غیر قابل پیشبینی می‌کند،آسیب پذیرند.همچنین مامورین راه و افرادی که وظیفه هدایت حیوانات را بعهده دارند نیز در سطح راهها در معرض خطرند.توجه رانندگان به آنان ایمنی حاکم بر عبور و مرور را افزایش خواهد داد.