1-مقررات آزاد راهها
رانندگی درراههای داخل شهر و خارج از آن دارای مقررات و اصولی است که یک راننده بایستی نسبت به آنها آگاهی کامل داشته باشد.محدودیتهای حرکت و سرعت در جاده‌ها بوسیله علائم و تابلوها تعیین گردیده و رانندگان موظف به تبعیت از آنها هستند.راههای برون شهری به آزاد راه،بزرگراه و جاده‌ها اطلاق می‌شود که هریک از آنها ویژگیهای مربوط به خود را دارند.
آزادراهها معمولا دارای چند خط رفت و برگشت هستند که بوسیله گاردریل و یا موانع دیگر از هم جدا می‌شوند،ورود به آن معمولا توسط یک مسیر(رمپ)و یک راست گرد(لوپ)و یک خط کاهش سرعت و یا افزایش سرعت انجام می‌پذیرد.مسیر ورودی به شما این فرصت را می‌دهد که به مسیر و محور دلخواه خود بروید و خط افزایش سرعت به شما این فرصت را می‌دهد تا با سرعت مناسب همراه جریان ترافیک قرار گیرید.آزادراهها معمولاًٌفاقد تقاطع همسطح بوده و برای گذشتن از عرض آنها از تقاطع‌های غیر هم سطح ویا زیرگذرها استفاده می‌شود.به لحاظ ایمنی بیشتر رانندگان،معمولا با ایجاد موانع از ورود اشخاص،حیوانات و....به آزادراهها جلوگیری بعمل می‌آید.
در معابر برون شهری معمولاًعبور و مرور کم حجم و با سرعت بالا است.راننده باید همواره از آمادگی و هوشیاری خوبی جهت هدایت و کنترل اتومبیل بر خوردار باشد.حوادث راپیش بینی و آمادگی برخودر با آن را داشته باشد.
به عقب راندن وسیله نقلیه در آزاد راهها و بزرگراهها و ورودی و خروجی آنها ممنوع می‌باشد.
در راههای دیگر به هنگام ضرورت،با احتیاط کامل برای پرهیز از وقوع هر گونه حادثه و بسته شدن راه عبور وسایل دیگر مجاز است.
ایستاده یا توقف وسایل نقلیه در محلهای زیر ممنوع است:
1-پیاده رووگذرگاه پیاده 2-مقابل ورودی خیابانها و جاده‌ها و کوچه‌ها یا ورودی و خروجی اتومبیل روی ساختمانها 3-داخل تقاطع 4-در فاصله15متری میدان یا تقاطع یا سه راهها یا تقاطع راه آهن 5-در فاصله پانزده متری شیرهای آب منصوب در راهها 6-در فاصله 15متری اطراف چراغ‌های راهنمایی و رانندگی و یا محل‌هایی که توقف وسائل نقلیه مانع دید علائم راهنمایی و رانندگی بشود 7-از ابتداتا انتهای پیچها 8-در فاصله15ورودای یا خروجی مراکز آتش نشانی،پلیس،بیمارستانها و فوریت‌های پزشکی 9-کنار وسائل نقلیه ای که خود متوقف می‌باشند(توقف دوبله) 10-روی پلها و درون تونلها و معابر در ارتفاع . 11-در خیابانهائیکه پیاده روی آنها قابل عبور نبوده وپیادگان مجبورند از بخشی از سواره روعبور کنند.12-در ایستگاههای وسایل نقلیه همگانی و حریم آنها که با علائم راهنمائی مشخص است. 13-در محلهائیکه علئم راهنمایی و رانندگی مانند تابلوهای توقف ممنوع و یا ایستادن ممنوع و یا خط کشی‌های شطرنجی در سطح تقاطع یا معابر نیز دلالت بر ممنوعیت توقف نماید. 14-در هر نقطه از معابر بمنظور تعمیر، شستشو و تعویض روغن و نیز در طول مسیرهای ویژه اتوبوس و دوچرخه و هنچنین در طول مسیر و خط‌های عبور آزاد راهها. 15-در جاهائیکه دستگاه توقف سنج(پار کومتر)نصب شده و یا توقف با کارت پارک یا انواع دیگر تجهیزات توقف سنج با علائم مشخص کننده،مجاز می‌باشد.به علت پرداخت نکردن هزینه توقف یا نداشتن کارت پارک مجاز و یا پایان زمان توقف.
مراحل خروج از آزاد راه به شرح زیر می‌باشد:
1-زمانیکه وارد خط کاهش سرعت شدید از سرعت خود بکاهید.
2-زمانیکه وارد مسیر رمپ خروجی شدید به علائم و محدودیتهای سرعت توجه کنید
3-همیشه هنگامی که پیچ یا مسیر دایره شکلی در خروجی قرار دارد مطمئن شوید که به اندازه کافی سرعت خود را کاهش داده و کنترل وسیله نقلیه در اختیار شما می‌باشد.
2- مقررات راهها
الف:راههای درون شهری و مناطق مسکونی
1-معابر شریانی درجه یک شامل آزاد راهها و بزرگ راهها است.
-حداقل سرعت در آزاد راهها70و حداکثر سرعت125کیلومتر در ساعت است.
-حداکثر سرعت در بزرگراهها100کیلومتر در ساعت است.
2-معابر شریانی درجه دو شامل خیابانهای شریانی اصلی و خیابانهای شریانی فرعی و معابر محلی است.
-حداکثر سرعت در خیابانهای شریانی اصلی60کیلومتر در ساعت است.
-حداکثر سرعت در خیابانهای شریانی فرعی50کیلومتر در ساعت است.
-حداکثر سرعت در معابر محلی30کیلومتر در ساعت است.
ب:راههای برون شهری
آزاد راهها،بزرگراهها وجاده‌ها
-در آزاد راهها حداقل سرعت 70 کیلومتر در ساعت و حداکثر سرعت برای انواع سواری و وانت بارها 120 کیلومتر در ساعت و برای انواع اتوبوس،مینی بوس،تریلر،کامیونو کامیونت110 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در بزرگراهها دارای خطوط رفت و برگشت جدا از هم حداکثر میزان سرعت انواع سواری و وانت بارها 110 کیلومتر در ساعت و حداکثر میزان سرعت مجاز انواع اتوبوس،مینی بوس،کامیون و کامیونت 100 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در جاده‌های اصلی حداکثر میزان سرعت مجاز برای انواع وسایل نقلیه در روز 95 کیلومتر در ساعت و در شب 85 کیلومتر در ساعت می‌باشد.
-در جاده‌های فرعی حداکثر میزان سرعت مجاز برای انواع وسایل نقلیه در روز 85کیلومتر در ساعت و در شب 75کیلومتر در ساعت می‌باشد.
اختلاف سرعت در راههای برون شهری نسبت به راههای درون شهری باعث می‌شود که تصادف در راه های برون شهری شدیدتر و ضایعات انسانی و اقتصادی آن بیشتر شود.با توجه به حجم بالای ترافیک در معابر شهری تمرکز رانندگان بایستی نسبت به سایر استفاده کنندگان از راه مستمر و همیشگی باشد.لذا توجه کافی به جلو و رعایت فاصله مناسب با وسیله نقلیه جلو به هنگام رانندگی و همچنین رعایت حق تقدم در معابر شهری به جهت پیشگیری از تصادف مهم و حائز اهمیت است.
قانون اولیه در رانندگی این است که همیشه از سمت راست برانید.مگر آنکه قصد سبقت داشته باشید.
قانون ایمنی راهها و راه آهن:
هرگاه بجهات مذکور حادثه ای واقع شود که منجر به ضرب یا جرح یا قتل یا خسارت مالی شود،راننده مجاز که وسیله نقلیه او مجاز به حرکت در آزاد راهها باشد نسبت به موارد فوق مسئولیتی نخواهد داشت.ولی در هر حال مکلف است در صورت بروز حادثه وسیله نقلیه را در شانه سمت راست متوقف نموده و مصدوم را با وسیله نقلیه خود یا وسیله دیگر بلافاصله به اولین درمانگاه یا بیمارستان برساند و مراتب را به مامورین انتظامی اطلاع دهد.
-مراحل ورود به آزاد راه بشرح زیر است:
1-به علائم ومحدودیت‌های ورود و سرعت در ابتدای همه ورودی‌ها توجه و از آنها اطاعت کنید.
2-زمانیکه به خط افزایش سرعت رسیدید با سرعت جریان ترافیک هماهنگ شوید.
3-قبل از اینکه به خط افزیش سرعت برسید،به باز بودن جریان ترافیک در راه اصلی توجه کنید و از ورود ناگهاهی و توقف کامل پرهیز کنید.
4-پس از احتیاط لازم وارد خط حرکتی سمت چپ شوید.
- خروج از آزاد راه
در همه محورها به علامت خروج سمت راست راه و علائم گردش توجه کنید.زمانیکه به خط خروجی نزدیک می‌شوید، در سمت راست شما خطی به نام کاهش سرعت وجود دارد.سعی کنید جهت کاهش سرعت و خروج از آزادراه خط کاهش سرعت استفاده کنید.
- توقف
رانندگان وسایل نقلیه در این موارد موظف اند توقف نمایند :
-برخورد با وسایل نقلیه امدادی که دستگاه آگاه سازی شنیداری و یا دیداری خود را به کار انداخته باشند.
- پیش از ورود به تقاطعی که علائم راهنمایی و رانندگی و یا مامور راهنمایی ندارد.
- پیش از رسیدن به گذرگاه عبور عابرین پیاده.
- هنگام برخورد با اتومبیل های مدارس که برای سوار و پیاده کردن دانش آموزان توقف کرده اند.
- در تقاطع های همسطح راه آهن هنگامی که علائم الکتریکی یا پرچم قرمز نزدیک شدن آن را اعلام میدارد.
